Như thường lệ, kết thúc một ngày dò phá bom, mìn, mấy chục anh em lính lại vùng vẫy, lặn ngụp dưới dòng Sê San giữa đại ngàn Tây Nguyên, rồi mới về ăn tối và bắt đầu chương trình văn nghệ kiểu lính. Mấy chục con người ngồi quanh đống lửa giữa rừng hoang vu. Nhạc cụ chỉ có một cây đàn ghi ta đánh theo kiểu nhạc rừng, còn lại là xoong, nồi, bát, đĩa... tưng tưng và xủng xoẻng. Nhớ được đoạn nào, hát đoạn ấy, chả biết và theo bài nhất định nào. Từng cung bậc cảm xúc thăng trầm theo lời hát. Lúc hào hùng, lúc da diết nhớ, bùi ngùi thương... Nhớ đơn vị, nhớ đồng đội, nhớ thao trường, nhớ quê nhà, nhớ thành phố... và thèm được gặp những con người! Đôi khi, nước mắt lăn dài trên má, nhưng miệng vẫn cười tươi...
Tối nay, vừa vào chương trình văn nghệ được 15p, từng đứa lần lượt lẳng lặng xin phép về lán, nằm nghỉ. Thấy lạ, mình đi vào, thấy anh em nằm, chèn chăn ngang bụng... im phăm phắp. Mình nhắc: Ngủ thì mắc màn đi chứ, hay lại để nửa đêm, quân y phải đi mắc màn cho, thích sống cùng vi trùng sốt rét cả đời à... Một đứa, hai đứa, ba đứa... rồi cả loạt nói: Em đau bụng quá, anh quân y ơi!
Mình giật mình, run quá, trong đầu vụt ra suy nghĩ, ngộ độc? Rồi những đứa ở phía ngoài cũng ôm bụng vào, lăn lên giường, đứa thở hồng hộc, đứa ho, đứa nôn mửa... Tất cả anh em trực tiếp dò phá bom, mìn đều bị. Mình rối tung đầu óc. Tự nhắc mình, trấn tĩnh mình... và đến khám vài trường hợp. Đau quặn vùng bụng giữa, ngây ngấy sốt, buồn nôn, nôn khan, huyết áp tăng, mạch nhanh nhỏ, hơi thở yếu, gấp... Cứ vừa khám vừa trêu đùa (để anh em không hoảng loạn, chứ không thì mình sẽ loạn trước).
Chắc chắn ngộ độc rồi! Nhưng nguyên nhân là gì đây? Mình nhớ, cả ngày trong rừng, anh em chỉ ăn lương khô và uống nước mang theo. Nguyên nhân nằm trong đồ ăn bữa tối. Dặn anh em ngồi dậy, cố gắng nôn ra, không nôn được cũng phải móc họng. Nôn ra càng nhiều càng tốt. Nôn hết thức ăn rồi, uống nước vào và nôn tiếp...
Mình cầm đèn pin, chạy xuống lán nhà bếp và chỉ huy (cách lán anh em vài trăm mét). Anh em ở đấy không hề bị làm sao, mới đang chuẩn bị ăn tối. Thấy mình khác thường, bác sĩ Vịnh vội hỏi:
- Có chuyện gì thế hả em?
- Anh em bị ngộ độc hết cả rồi! Nhà bếp cho ăn tối những gì, anh biết không?
Mặt mũi bác sĩ Vịnh tím tái, vội vàng quay vào xách túi thuốc và đi như chạy xuống chỗ anh em. Chỉ huy đội và nhà bếp nghe vậy, lao cả ra. Anh chỉ huy lập cập, giọng run rẩy: Tình hình sao rồi, hả quân y? Mình trả lời: Em chưa biết mức độ, nhưng để cả đơn vị ngộ độc thế này... thì anh cứ chuẩn bị gỡ quân hàm là vừa. Mình nhìn chằm chằm vào 6 đứa nhà bếp, quát lên:
- Nấu ăn kiểu gì thế, hả? Có bỏ cái gì lạ ở rừng vào không?
- Dạ không anh, vẫn thực phẩm như mọi khi mà.
- Như làm sao được. Bác sĩ có kiểm duyệt không?
- Dạ không, anh ạ.
- Ơ kìa! Đem sổ thực phẩm và thức ăn lưu bữa tối ra đây, mau...
Tất cả lại chạy về lán anh em. Bác sĩ Vịnh bấm mình ra ngoài:
- Mấy người đang sốt cao quá, em ạ. Em có phương án gì không?
- Em tìm ra nguyên nhân rồi, phải cho nôn ra hết. Anh còn đủ huyết thanh không?
- Chỉ đủ đường thôi.
- Vậy sẽ ưu tiên. Anh chẩn đoán và phân loại những trường hợp nặng, trực tiếp điều trị. Em sẽ giải độc.
Mình gọi anh chỉ huy và đội hậu cần ra ngoài:
- Anh báo cáo về sư đoàn, xin viện trợ của viện đi. Các đồng chí nuôi quân khẩn trương nấu cháo bằng những thực phẩm tươi mới nhất, không dùng cà chua và khoai tây (vì mình nghi ngờ đây là nguồn gây ngộ độc), đun nước uống. Mang thực phẩm ra, để tôi kiểm duyệt trước khi nấu.
Anh chỉ huy cứ luống cuống, run rẩy:
- Báo cáo thế nào, hả quân y?
- Báo cáo bị ngộ độc tập thể, xin viện trợ của bệnh xá f và viện 211. Anh đừng có sợ chuyện gì khác nữa, bây giờ, cần nhất là bảo đảm tính mạng, sức khoẻ của anh em ở đây.
Mình kiểm tra thực phẩm xong, thì lấy mùn thớt, muối, bột ngọt, để tạo thành chất gây nôn. Sau khi anh em nôn ra hết và dùng thuốc, truyền nước, một số người tỉnh lại, hạ sốt, giảm đau. Sư đoàn điện vào thông báo, sư đoàn đang chuẩn bị cho lực lượng quân y tăng cường vào, cần thêm thông tin tình hình hiện trạng. Mình hội ý với bác sĩ Vịnh:
- Khả năng anh em mình làm chủ tình huống được đấy anh ạ. Có lẽ không cần viện trợ đâu.
- Anh cũng thấy vậy.
- Anh có chắc chắn không?
- Chỉ còn vài trường hợp vẫn đang đau, để điều trị tăng cường thêm. Nếu không giảm, thì mình cho về bằng xe của mình và xin viện trợ vẫn kịp. Ý em sao?
- Thế, quyết định vậy đi. Để em báo về sư đoàn.
Sau khi ổn định mọi thứ, anh chỉ huy, bác sĩ và mình ra đống lửa ngoài lán ngồi. Vừa để canh chừng vừa để hội ý. Mình nói với anh bác sĩ:
- Em thấy cà chua bị mốc bám ở ngoài vỏ, khoai tây mọc mầm xanh và tím, chính là nguyên nhân dẫn đến ngộ độc. Anh làm bác sĩ dân sự, chưa hiểu hết công tác bảo đảm quân y, nhất là trong rừng rú thế này, em thông cảm được. Nhưng em đã nhắc anh, phải kiểm tra kĩ lương thực thực phẩm trước khi cho nhà bếp nấu, và cho người thử tất cả thức ăn trước 1h cho bộ đội ăn cơ mà. Ngoài ra, thức ăn của bữa phải được lưu đầy đủ ít nhất trong 24h. Sao lại không nghe?
- Tối nay, anh quên không kiểm tra. Nhưng chính anh đã thử thức ăn trước rồi và không bị làm sao cả, phía nhà bếp cũng không sao mà.
- Không sao, là vì anh ăn thử ít hoặc may trúng chỗ không có nguồn ngộ độc. Còn anh em nhà bếp đã ăn đâu mà bị. Mà ai bảo anh tự thử? Nhỡ bị làm sao, thì ai cứu chữa cho anh? Quân y mà cũng bị nốt, thì tất cả chết theo à?
Và mình nói với anh chỉ huy, trước khi anh ấy về lán:
- Thế nào, mấy ngày nữa, chỉ huy sư đoàn cũng vào kiểm tra tình hình. Anh liệu mà báo cáo.
Còn hai anh em ngồi canh chừng tới 4h sáng, đi thăm khám hết lượt lại lần cuối, thấy tương đối ổn. Vẻ mặt bác sĩ Vịnh vẫn bần thần, lo lắng lắm. Mình hỏi:
- Anh Vịnh này, nếu có trường hợp phải mổ, hai anh em mình có thể tiến hành mổ được không? Ví dụ như ruột thừa.
- Không thể.
- Tại sao?
- Vì không đủ kíp mổ và anh không mang theo thuốc giãn cơ.
- Thế thì phải xử lí bằng cách nào?
- Anh sẽ dùng thuốc phong toả, bảo vệ, chống vỡ và chuyển tuyến sau trong vòng 72h.
- Nếu quá 72h, thì sao?
- Nguy cơ vỡ, nhiễm trùng huyết và tử vong rất cao.
- Nếu không đủ thời gian, bắt buộc phải mổ, thì anh có mổ không?
- Anh không dám, bằng mọi cách phải chuyển tuyến sau và anh nghĩ là kịp. Nhưng tại sao tự dưng em lại hỏi kì vậy?
- Em chỉ nêu tình huống thôi, nhỡ có chuyện gì, còn biết đường liệu. Em không muốn bất cứ trường hợp nào phải chịu thiệt thòi, vì nhiệm vụ tại đây. Thôi, ổn rồi đấy, anh về lán nghỉ tí đi.
6h sáng, tuy đã qua giai đoạn ngộ độc, nhưng vẫn còn một người đau bụng, không tập thể dục và đi ăn sáng được. Ngay khi ăn sáng về, anh em chuẩn bị đi làm, mình khám lại và chẩn đoán bị viêm ruột thừa cấp. Đề nghị chỉ huy và bác sĩ cho chuyển về tuyến sau, nhưng bị phản đối.
Trên đường đi từ lán chỉ huy xuống lán lính, để khám lại, bác sĩ Vịnh bảo mình:
- Em đùa anh đấy à?
- Sao anh nghĩ em đùa?
- Thì mới vừa đêm qua, tự dưng em hỏi anh về ruột thừa mà. Làm gì có chuyện trùng hợp đến thế.
- Nhưng em khám 3 lần rồi, chắc chắn là ruột thừa đấy anh, không phải ngộ độc hay di chứng ngộ độc.
- Anh không nghĩ là ruột thừa.
Chính vì trong bối cảnh cả đơn vị bị ngộ độc tối trước, nên bác sĩ không suy đoán theo hướng đau ruột thừa là có lí, ban đầu mình cũng suy đoán thế. Tuy nhiên, lúc khám lần đầu, vừa đụng tay vào bụng người bệnh, tự dưng mình đã có cảm giác bị viêm ruột thừa. Do đó, mình khám đi khám lại 3 lần, các triệu chứng của viêm ruột thừa và kết luận đúng đau ruột thừa.
No comments :
Post a Comment